Enkele weken geleden op een woensdagavond zocht ik mijn vader op. Hij was bijna 88 en al een aantal maanden in slechte conditie. De laatste week uitgeput. Die avond heb ik zijn pols gevoeld en zijn tong bekeken. De pols was San Mai (scattered). Waar de pols erg deficiënt was, gaf zijn tong daarentegen een beeld van exces: een rood tonglichaam met een dik vettig geel beslag en uitgesproken blauwe gestuwde venen aan de onderzijde. Wanneer pols en tong zo tegenstrijdig zijn is de prognose vaak slecht. Ik besefte toen dat het niet lang meer zou duren. De ochtend erna stierf hij.

Laat in de avond op de dag dat hij stierf, toen iedereen al sliep, heb ik lange tijd in stilte bij hem gezeten. Het was een heerlijke weldadige stilte waarin ik zijn aanwezigheid nog kon voelen. Mijn vader was bijna altijd de rust zelve, een rots in de branding, ogenschijnlijk onverstoorbaar, rustig en stil.

Nu ben ik zelf ook nogal rustig van aard en in die zin lijk ik best wel op hem. Mede door mijn vader is stilte ergens altijd wel een thema geweest in mijn leven. Ik ben hem heel dankbaar voor die stilte en rust. Dat is zeker niet altijd zo geweest. Ik heb zijn stilte lang niet altijd makkelijk gevonden.

Ik kan mij nog goed de momenten herinneren dat mijn vader mij in mijn studietijd vanuit Asten naar het station in Helmond bracht. Een ritje van nog geen kwartier waarin ik naarstig op zoek was naar onderwerpen om over te praten, omdat ik de stilte zo ongemakkelijk vond. Hij leek daar zelf totaal geen last van te hebben.

Maar als ik goed kijk naar wat stilte is, is er eigenlijk niets mooier dan dat. Hoe mooi is een verstilde winterochtend, of een ademloze stilte. Wat zo mooi is aan een diepe stilte, is dat er even niets is. Als ik in Oostenrijk op de top van een berg sta en ver om me heen kan kijken dan valt alles van me af. Waarom? Vanwege de verwondering om de schoonheid van wat ik op dat moment ervaar. Die ervaring is zo intens, dat er even niets anders is dan dat, niets dan een ademloze stilte. Even is het helemaal stil in mijn hoofd.

Het grappige is misschien wel dat wat hij me wilde vertellen tijdens die autoritjes naar het station, niet in woorden uit te drukken was. Ervaren hoe een appel smaakt doe je door een appel te eten. Ervaren wat het effect van acupunctuur is doe je door een behandeling te ondergaan. En ervaren wat stilte is doe je door stil te zijn en te zien waar je van binnen niet stil bent.

Misschien was zijn mooiste les als vader aan zijn zoon wel dat hij me in stilte geleerd heeft wat stilte is. Als het stil is valt het namelijk pas op waar er nog lawaai en onrust is. Op die berg in Oostenrijk is de stilte niet ongemakkelijk maar weldadig. Zo ook de stilte toen ik naast hem zat op de avond dat hij stierf.

Ware stilte laat zich niet verstoren.

Loed